ತೊಣ್ಣೂರು ಕೆರೆ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪಾಂಡವಪುರ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕೆರೆಯಾಗಿದೆ. ಕೆರೆ ತೊಣ್ಣೂರು ಎಂಬುವುದು ಒಂದು ಗ್ರಾಮ. ಈ ಗ್ರಾಮವು ತನ್ನ ಹಸಿರು ಭತ್ತದ ಗದ್ದೆಗಳು, ನೀಲಿ ಸರೋವರದ ಸೌಂದರ್ಯ, ಪುರಾತನ ದೇವಾಲಯಗಳು, ಶ್ರೀ ರಾಮಾನುಜಾಚಾರ್ಯರ ಪ್ರತಿಮೆಯು ಮತ್ತು ಅವಳಿ ಕೆರೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ತೊಣ್ಣೂರು ಕೆರೆಯು ಸುಂದರವಾದ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದೆ.
ಈ ಕೆರೆಯು ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಸುಮಾರು 154 ಕಿ.ಮೀ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರು ನಗರದಿಂದ 41ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಹಾಗೂ ಮಂಡ್ಯ ನಗರದಿಂದ 35 ಕಿ.ಮೀ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ರಂಗಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಸುಮಾರು 25 ಕಿ.ಮೀ ಮತ್ತು ಪಾಂಡವಪುರ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಸುಮಾರು 15 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.
ತೊಣ್ಣೂರಿಗೆ ಹಲವಾರು ಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪುರಾತನ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸರೋವರದ ಪ್ರದೇಶವು ಟಿಪ್ಪು ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಪದ್ಮಗಿರಿ ಯಲ್ಲಿ ಬೆಟ್ಟವು ಆಮೆ ಬಂಡೆಯಂತೆ ಇರುವ ಬಂಡೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದನ್ನು ರಾಕ್ ಆರೋಹಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ರಾಮಾನುಜ ಗಂಗೆ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಜಲಪಾತವು ಕೂಡ ಇಲ್ಲಿ ಇದೆ.
ಶ್ರೀ ರಾಮಾನುಜಾಚಾರ್ಯರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ತಿರುಮಲ ಸಾಗರ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದ ಈ ಕೆರೆಯು, ಕಲ್ಲಿನ ಬೆಟ್ಟಗಳ ನಡುವೆ ಕಮರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ಸರೋವರವು ಔಷಧೀಯ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸರೋವರವು ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ನಂತರ ತೀವ್ರ ಬರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಅದರ ನೀರು ಎಂದಿಗೂ ಒಣಗಿಲ್ಲ. ದಾಖಲೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಸರೋವರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ, ಅವರು ಅದರ ಸ್ಪಷ್ಟ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬೆಣಚುಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಕಂಡರು ಮತ್ತು ಸರೋವರಕ್ಕೆ ಮೋತಿ ತಲಾಬ್ ಅಥವಾ ಮುತ್ತುಗಳ ಸರೋವರ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದರು.
ಈ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿದ ನೀಡಿದರೆ ಶ್ರೀ ರಾಮಾನುಜಾಚಾರ್ಯರ ಪ್ರತಿಮೆಯು ತೊಣ್ಣೂರು ಕೆರೆಯನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದು ದಂತಕಥೆಯು ಪ್ರಕಾರ ರಾಮಾನುಜರು ವಾಸಿಸಿದ್ದಾಗ ಇದಕ್ಕೆ ಬೇರೆ ಹೆಸರನ್ನು ಸಹ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಕೆರೆ ತೊಂಡನೂರು, ರಾಜ ಹೊಯ್ಸಳರ ಪ್ರಾಂತೀಯ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದ ತೊಂಡನೂರು. ಕೆರೆ ತೊಣ್ಣೂರು ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟಿ ದೇವರಾಯ ಎಂಬ ರಾಜನಿಂದ ಆಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಎಂದು ಈ ಕಥೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅವರ ಮಗಳು ಅನಾರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದಾಗ , ಯಾರೂ ಅವಳನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದಾಗ, ರಾಜ ಒಬ್ಬ ನಿಷ್ಠಾವಂತ ಜೈನ ಭೇಟಿಗೆ ಬಂದ ಕೆಲವು ವೈಷ್ಣವ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಸಹಾಯವನ್ನು ಕೇಳಿದನು. ಬಂದ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾದ ರಾಮಾನುಜರು ಅವಳನ್ನು ನೋಡುವ ಮೂಲಕ ಅವಳನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೃತಜ್ಞರಾಗಿರುವ ರಾಜನು ಆ ಕ್ಷಣದಿಂದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅನುಯಾಯಿಯಾದನೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ಭೇಟಿ ನೀಡಿ