ಸೋಮೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯವು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಕೋಲಾರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೃದಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇರುವ 14 ನೇ ಶತಮಾನದ ವಿಜಯನಗರ ಯುಗದ ದ್ರಾವಿಡ ಶೈಲಿಯ ಅಲಂಕೃತ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಶಿವನ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರಾದ ಸೋಮೇಶ್ವರ ದೇವರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ.
ಈ ದೇವಾಲಯವು ಬೆಂಗಳೂರಿಂದ 72 ಕಿ.ಮೀ ಮತ್ತು ಕೋಲಾರದಿಂದ 01 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಹಾಗೂ ಕೋಲಾರ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಕೇವಲ 02 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.
ದ್ರಾವಿಡ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿರುವ ಈ ದೇವಾಲಯದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದಲ್ಲಿರುವ ಬೃಹತ್ ಗೋಪುರವು ಈ ದೇವಾಲಯದ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಚೋಳರ ಕೈವಾಡಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯವು ಗರ್ಭಗೃಹ, ದೊಡ್ಡ ಸುಕನಾಸಿ ಮತ್ತು ನವರಂಗ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಕಂಬಗಳ ಮುಖಮಂಟಪವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇವೆಲ್ಲವೂ ಮುಚ್ಚಿದ ಪ್ರಕಾರದಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ.
ಮುಖ್ಯ ದೇವಾಲಯದ ಅದಿಷ್ಟಾನದಲ್ಲಿ ಪಾದ, ಅಧೋಕುಮುದ, ತ್ರಿಪಟ್ಟ ಕುಮುದ, ಕಂಠ ಮತ್ತೊಂದು ಅಧೋಕುಮುದ ಪಟ್ಟಿಗಳಿವೆ. ಅಧೋಕುಮುದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳು, ಆಟವಾಡುತ್ತಿರುವ ಕುಬ್ಬರು ಮುಂಗಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಿರುವ ಸಿಂಹಗಳ ಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿರುವರು. ಗೋಡೆ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಸರಿದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಧ ಕಂಬಗಳಿಂದಲೂ ಅಲಂಕರಿಸಿರುವರು. ಗರ್ಭಗೃಹದ ಹೊರಗೋಡೆಗಳ ಮೂರು ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಪಾರ್ಶ್ವಗಳಲ್ಲಿ ತೆಳುವಾದ ಅರ್ಧಕಂಬಗಳು ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ಗೋಪುರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ದೇವಕೋಷ್ಠಗಳಿವೆ. ಮುಖ ಮಂಟಪದ ಕಂಬಗಳ ಬೋಧಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಂಹಗಳಿವೆ. ದೇವಾಲಯದ ನೈರುತ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಕರಿಯ ಕಲ್ಲಿನ ಕಂಬಗಳಿಂದ ಅಲಂಕೃತವಾದ ಕಲ್ಯಾಣ ಮಂಟಪವು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮತ್ತು ಜಠಿಲವಾದ, ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರವಾದ ಕೆತ್ತನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ವಾಯುವ್ಯದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ವತಿಯ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಎರಡೂ ಗರ್ಭಗುಡಿಗಳ ಮೇಲೆ ದ್ರಾವಿಡ ಶೈಲಿಯ ಶಿಖರಗಳಿವೆ. ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿ ಯಾಗಶಾಲೆಯಿದೆ.
ದೇವಾಲಯವು ಭಾರವಾದ ಪ್ರಕಾರ ಗೋಡೆಗಳು, ಕಲ್ಯಾಣ ಮಂಟಪ (ಮದುವೆ ಮಂಟಪ), ಬೃಹತ್ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮುಖ ಮಂಟಪ, ವಸಂತ ಮಂಟಪ (ಮದುವೆ ವೇದಿಕೆ) ಮತ್ತು ದೇವತೆ ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಯ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕಲ್ಯಾಣ ಮಂಟಪವು 64 – 16 ಬದಿಯ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಕೆಲವು ಪುರುಷರು, ಕುದುರೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುವವರು ಮತ್ತು ಇತರರನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಕಲ್ಯಾಣ ಮಂಟಪದ ಮೇಲ್ಭಾಗವು ಚೀನೀ ಶೈಲಿಯ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯದ ಗೋಪುರವು ಗಾರೆ ಆಕೃತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದ ಒಂದು ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಶಿಲಾಸನವಿದ್ದು, ಈ ಶಾಸನವು ಅಚ್ಚುತರಾಯರ ಕಾಲದ ಶಾಸನವಾಗಿದೆ. ಈ ಭವ್ಯವಾದ ದೇವಾಲಯದ ಬಾಗಿಲಿನ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ದ್ವಾರಪಾಲರು (ಕಾವಲುಗಾರರು) ಜೊತೆ ವಿಜಯನಗರ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗ್ರಾನೈಟ್ ಬುಲ್ ಅನ್ನು ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯವು ಕಲ್ಯಾಣಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವಿಜಯನಗರ ಶೈಲಿಯ ದೊಡ್ಡ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ತೊಟ್ಟಿಯನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ.
ಭೇಟಿ ನೀಡಿ