ಉಡುಪಿ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ಮಠ

ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ಮಠವು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಉಡುಪಿ ನಗರದ ಹೃದಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಯಾತ್ರಾಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ದೇವಾಲಯವನ್ನೇ ಕೃಷ್ಣ ಮಠ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದ ಕೃಷ್ಣನ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.

ಈ ಮಠವು ಬೆಂಗಳೂರಿಂದ 395 ಕಿ.ಮೀ ಮತ್ತು ಮಂಗಳೂರಿನಿಂದ 56 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಹಾಗೂ ಉಡುಪಿಯಿಂದ ಕೇವಲ 750 ಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.

ಉಡುಪಿ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ಮಠವು ಕೇವಲ ದೇವಾಲಯವಲ್ಲ. ಇದು ಇತಿಹಾಸ, ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ದೈವತ್ವದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಆಳವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಭವವಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಕರಾವಳಿ ಪಟ್ಟಣವಾದ ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಈ ಪವಿತ್ರ ದೇವಾಲಯವು ಪ್ರಶಾಂತತೆ ಮತ್ತು ಕಾಲಾತೀತತೆಯ ಪ್ರಭಾವಲಯವನ್ನು ಹೊರಸೂಸುತ್ತದೆ. ನೀವು ಅದರ ಆವರಣಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಮಂತ್ರಗಳ ಲಯಬದ್ಧ ಪಠಣ ಮತ್ತು ಧೂಪದ್ರವ್ಯದ ಸುವಾಸನೆಯು ನಿಮ್ಮನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ಆಂತರಿಕ ಶಾಂತಿಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ.

13 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮಹಾನ್ ಸಂತ ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಈ ಮಠವು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ವಿಶಿಷ್ಟ ವಿಗ್ರಹಕ್ಕೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಕನಕನ ಕಿಂಡಿಯ ಮೂಲಕ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಣ್ಣ ಕಿಟಕಿಯ ಮೂಲಕ ಭಗವಂತನು ಸಂತ ಕನಕದಾಸರಿಗೆ ದರ್ಶನ ನೀಡಿದ್ದಾನೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕಿಟಕಿಯ ಮೂಲಕ ದೇವರನ್ನು ನೋಡುವ ಈ ಅಪರೂಪದ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಅತೀಂದ್ರಿಯತೆ ಮತ್ತು ನಮ್ರತೆಯ ಸ್ಪರ್ಶವನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ, ದೈವಿಕ ಅನುಗ್ರಹವು ಜಾತಿ, ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಮೀರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.

ದೇವಾಲಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವು ಸರಳವಾದರೂ ಆಳವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮರದ ಕೆತ್ತನೆಗಳು, ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಮುಚ್ಚಿದ ಗರ್ಭಗುಡಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಪಠಣಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುವ ಶಾಂತ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನೈವೇದ್ಯ (ಆಹಾರ ಅರ್ಪಣೆ), ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿದೆ ಮತ್ತು ನೂರಾರು ಭಕ್ತರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ, ಅವರೆಲ್ಲರಿಗೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಅನ್ನ ಪ್ರಸಾದವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ದೇವಾಲಯದ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿರುವ ಅಷ್ಟ ಮಠಗಳು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಪ್ರತಿ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಒಂದು ಮಠದಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಮಠಕ್ಕೆ ಕೃಷ್ಣ ಮಠದ ಪೂಜೆ ಹಸ್ತಾಂತರವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಪರ್ಯಾಯ ಮಹೋತ್ಸವ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಅಷ್ಟ ಮಠಗಳು ಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸ್ಥಾಪಕರು

ಪಲಿಮಾರು ಮಠ	ಶ್ರೀ ಹೃಷಿಕೇಶ ತೀರ್ಥರು
ಅದಮಾರು ಮಠ	ಶ್ರೀ ನರಸಿಂಹ ತೀರ್ಥರು
ಕೃಷ್ಣಾಪುರ ಮಠ	ಶ್ರೀ ಜನಾರ್ದನ ತೀರ್ಥರು
ಪುತ್ತಿಗೆ ಮಠ	ಶ್ರೀ ಉಪೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥರು
ಶಿರೂರು ಮಠ	ಶ್ರೀ ವಾಮನ ತೀರ್ಥರು
ಸೋದೆ ಮಠ	ಶ್ರೀ ವಿಷ್ಣು ತೀರ್ಥರು
ಕಾಣಿಯೂರು ಮಠ	ಶ್ರೀ ರಾಮತೀರ್ಥರು
ಪೇಜಾವರ ಮಠ	ಶ್ರೀ ಅಧೋಕ್ಷಜ ತೀರ್ಥ