ಮೇಲುಕೋಟೆಯ ಯೋಗ ನರಸಿಂಹ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮೇಲುಕೋಟೆಯಲ್ಲಿರುವ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಕಾವೇರಿ ಕಣಿವೆಯ ಮೇಲಿರುವ ಕಲ್ಲಿನ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ವೈಷ್ಣವ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದು ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿರುವ ಭವ್ಯವಾದ ಮುಖ್ಯ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಯೋಗ ನರಸಿಂಹ ಸ್ವಾಮಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಮೈಸೂರು ರಾಜಮನೆತನದ ಒಡೆಯರ್ ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದು ಇದು ರಾಜರ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿದೆ.
ಮೇಲುಕೋಟೆಯ ಯೋಗ ನರಸಿಂಹ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಸುಮಾರು 136ಕಿ.ಮೀ ದೂರ ಹಾಗೂ ಮೈಸೂರುನಗರದಿಂದ 52 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಮಂಡ್ಯ ನಗರದಿಂದ 38ಕಿ.ಮೀ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ರಂಗಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಸುಮಾರು 32 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದ ಲ್ಲಿರುವ ಚೆಲುವನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು ಪಾಂಡವಪುರದಿಂದ 22ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.
ಈ ದೇವಾಲಯವು ಬೆಳ್ಳಿಗ್ಗೆ 7:30 ರಿಂದ ಮದ್ಯಾಹ್ನ೧೨:00 ರವರೆಗೆ ಮತ್ತು ಸಂಜೆ 4:00 ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿ 8:00 ರ ವರೆಗೆ ತೆರೆದಿರುತ್ತದೆ.
ಯೋಗ ನರಸಿಂಹನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿರುವ ಮೇಲುಕೋಟೆ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಲಯವು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 1777 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 300 ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದೆ.
ಮೇಲುಕೋಟೆಯ ಯೋಗ ನರಸಿಂಹ ಬೆಟ್ಟದ ತುದಿಯ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಯೋಗಪಟ್ಟದೊಂದಿಗೆ ಕುಳಿತಿರುವ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ನರಸಿಂಹನ ವಿಗ್ರಹವಿದೆ. ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಳಗಳು ಈ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ.
ದೇವಾಲಯವು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸ್ತಂಭಗಳ ಮೇಲಿನ ಸಂಕೀರ್ಣ ಕೆತ್ತನೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯದ ಒಟ್ಟಾರೆ ರಚನೆಯು ಹಿಂದಿನ ಯುಗದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಶೈಲಿಯ ಒಂದು ನೋಟವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಮೇಲ್ಭಾಗವು ಅದರ ಎತ್ತರದಿಂದಾಗಿ ದೂರದಿಂದ ಸುಂದವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳ ವಿವರವಾದ ಕೆಲಸದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವೈಭವವು ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದ ಬಳಿ ತಲುಪಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ದೇವಾಲಯವು ನರಸಿಂಹನ ಆರಾಧನೆಗೆ ಮೀಸಲಾದ ಏಳು ಪವಿತ್ರ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ನಡೆಯುವ ನಿಯಮಿತ ಪೂಜೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನರಸಿಂಹ ಜಯಂತಿ ಉತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ದೇವಾಲಯವು ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ.
ದೇವಾಲಯದ ಇತಿಹಾಸವು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಇದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮಹತ್ವವು ಯಾವಾಗಲೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರನ್ನು ಮತ್ತು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮೈಸೂರು ಪರಕಾಲಮಠದಿಂದ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದ ಸುಂದರವಾದ ಗಂಟೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮೈಸೂರಿನ ಹಿಂದಿನ ಒಡೆಯರ್ ರಾಜರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ III ದೇವಾಲಯದ ದೇವರಿಗೆ ಚಿನ್ನದ ಕಿರೀಟವನ್ನು ದಾನ ಮಾಡಿದ್ದರು.
ಈ ದೇವಾಲಯವು ಹಲವಾರು ದಂತಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಬಗ್ಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ನಂಬಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ನರಸಿಂಹ ದೇವರ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಹಿರಣ್ಯಕಶಪುವಿನ ಮಗ ಪ್ರಹ್ಲಾದನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದನು. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ವೈದಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯವು ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ಭೇಟಿ ನೀಡಿ